VAN AN TOÀN DÙNG LÒ HƠI – GIẢI PHÁP BẢO VỆ HỆ THỐNG HƠI HIỆU QUẢ VÀ AN TOÀN
1. Van an toàn là gì?
Van an toàn là thiết bị cơ khí quan trọng, được thiết kế để tự động mở khi áp suất trong hệ thống vượt quá giới hạn cho phép và tự động đóng lại khi áp suất trở lại mức an toàn. Trong các hệ thống như lò hơi, nơi áp suất và nhiệt độ luôn ở mức cao, van an toàn đóng vai trò cực kỳ quan trọng để bảo vệ con người, thiết bị và toàn bộ dây chuyền sản xuất khỏi các sự cố nguy hiểm.
2. Tại sao van an toàn là thiết bị không thể thiếu trong lò hơi?
Lò hơi là thiết bị tạo ra hơi nước áp suất cao phục vụ cho nhiều ngành công nghiệp như dệt nhuộm, thực phẩm, hóa chất, giấy, năng lượng... Nếu áp suất vượt ngưỡng cho phép mà không được kiểm soát kịp thời, nguy cơ cháy nổ, hư hại đường ống, ngừng sản xuất là rất lớn. Van an toàn chính là lớp bảo vệ cuối cùng giúp xả áp suất dư ra ngoài môi trường một cách an toàn và tự động, tránh các tai nạn đáng tiếc.
Một số lý do chính nên sử dụng van an toàn cho lò hơi:
-
Ngăn chặn hiện tượng quá áp dẫn đến nổ lò
-
Đảm bảo sự ổn định và vận hành liên tục của hệ thống hơi
-
Tuân thủ quy chuẩn kỹ thuật về an toàn PCCC, thiết bị áp lực
-
Bảo vệ tính mạng con người và tài sản
3. Cấu tạo và nguyên lý hoạt động của van an toàn dùng lò hơi
3.1. Cấu tạo
Van an toàn cho lò hơi thường có cấu tạo gồm các bộ phận chính sau:
-
Thân van: Được đúc từ gang, inox hoặc thép chịu nhiệt áp cao.
-
Nắp van: Bảo vệ phần lò xo và trục van.
-
Đĩa van (đệm kín): Là bộ phận tiếp xúc trực tiếp với dòng lưu chất và đóng mở khi áp suất thay đổi.
-
Lò xo đàn hồi: Điều chỉnh ngưỡng áp suất mở van.
-
Trục van: Truyền lực từ đĩa van đến lò xo.
-
Đầu xả: Nơi khí hoặc hơi được xả ra khi van mở.
3.2. Nguyên lý hoạt động
Khi hệ thống hoạt động bình thường, áp suất dưới mức cho phép, lò xo giữ đĩa van ở trạng thái đóng. Khi áp suất tăng vượt ngưỡng cài đặt, lực tác động của hơi lên đĩa van lớn hơn lực ép của lò xo, khiến đĩa van nâng lên và hơi được xả ra. Khi áp suất giảm trở lại mức an toàn, lò xo sẽ tự động đẩy đĩa van về vị trí cũ, đóng van lại.
4. Phân loại van an toàn dùng trong lò hơi
Tùy theo đặc điểm thiết kế và nhu cầu sử dụng, van an toàn dùng cho lò hơi được chia thành nhiều loại khác nhau:
4.1. Phân loại theo cấu tạo:
-
Van an toàn nạp lò xo: Loại phổ biến nhất, điều chỉnh áp lực mở bằng lực ép lò xo.
-
Van an toàn nạp trọng lượng: Sử dụng quả tạ để điều chỉnh áp suất mở – ít dùng hơn.
-
Van an toàn thủy lực/điện từ: Có sự hỗ trợ của cơ cấu tự động điều khiển – thường dùng trong hệ thống hiện đại.
4.2. Phân loại theo chất liệu:
-
Van an toàn gang
-
Van an toàn đồng
-
Van an toàn inox 304 hoặc 316
-
Van an toàn thép
4.3. Phân loại theo kiểu kết nối:
-
Van an toàn nối ren (DN15 – DN50)
-
Van an toàn mặt bích (DN50 – DN200 trở lên)
4.4. Phân loại theo xuất xứ:
-
Van an toàn Trung Quốc
-
Van an toàn Hàn Quốc
-
Van an toàn Nhật Bản
-
Van an toàn Malaysia
-
Van an toàn Đài Loan
-
Van an toàn châu Âu (Germany, Italy, Spain...)